Rozporządzenie GPSR: nowe wyzwania dla e-commerce

Krok w stronę bezpieczeństwa konsumenta

Wyobraźmy sobie mały sklep internetowy, gdzie pasja do rękodzieła staje się biznesem. Właścicielka, Anna, tworzy unikatowe świeczki sojowe. Pewnego dnia otrzymuje wiadomość o wprowadzeniu nowego rozporządzenia unijnego – GPSR. Na pierwszy rzut oka przepisy wydają się skomplikowane i stworzone raczej z myślą o korporacjach, niż małych przedsiębiorcach. Jednak po chwili refleksji Anna dostrzega, że odpowiednie wdrożenie tych regulacji może nie tylko ochronić jej klientów, ale i wzmocnić wizerunek marki jako dbającej o ich bezpieczeństwo.

13 grudnia 2024 roku weszło w życie Rozporządzenie o Ogólnym Bezpieczeństwie Produktów (GPSR). Rozporządzenie to wprowadza nowe standardy, które mają na celu zagwarantowanie, że produkty wprowadzone na rynek Unii Europejskiej są bezpieczne dla konsumentów. W praktyce oznacza to, że nie tylko duże korporacje, ale również małe firmy i osoby prowadzone jednoosobową działalność gospodarczą muszą sprostać wymaganiom GPSR. Obowiązki te obejmują nie tylko produkcję, ale również import i dystrybucję produktów. W ten sposób Unia Europejska chce zminimalizować ryzyko związane z użytkowaniem towarów codziennego użytku i podnieść standardy ochrony konsumentów.

Kogo dotyczy GPSR?

Rozporządzenie GPSR obejmuje szeroką grupę podmiotów zaangażowanych w projektowanie, produkcję, import i dystrybucję produktów. Jest to regulacja, która wymusza analizę, kto w procesie handlu odpowiada za spełnianie norm bezpieczeństwa. Aby lepiej zrozumieć swoje obowiązki, konieczne jest ustalenie roli, jaką pełnisz w tym procesie: producenta, importera czy dystrybutora.

Każda z tych ról ma określone zadania. Producent ma za zadanie wytwarzać produkty w sposób bezpieczny, importer przeprowadza weryfikację i bierze odpowiedzialność za zgodność towaru spoza UE, a dystrybutor dba, by produkt trafiający do klienta był odpowiednio oznaczony i bezpieczny. 

Nowe obowiązki dla producentów

Jeśli jesteś producentem, GPSR nakłada na Ciebie liczne obowiązki, które wymagają zarówno przemyślanego projektowania produktu, jak i odpowiedzialności za jego bezpieczeństwo na każdym etapie cyklu życia. Oto elementy, które musisz wziąć pod uwagę:

1. Zapewnienie bezpieczeństwa produktu
   • Produkty muszą być zaprojektowane i wytworzone w sposób minimalizujący ryzyko dla konsumentów. W praktyce oznacza to konieczność uwzględnienia sposobu użytkowania produktu, potencjalnych zagrożeń oraz przewidywalnych sytuacji, w których konsument może z niego korzystać. Na przykład projektując czy produkując elektryczny czajnik, musisz uwzględnić zabezpieczenia przed przegrzaniem czy wyciekiem wody.
2. Przygotowanie dokumentacji technicznej
   • Każdy produkt musi posiadać dokumentację techniczną, zawierającą szczegółowy opis jego właściwości, analizę ryzyk oraz wykaz norm europejskich zastosowanych w procesie produkcji. Dokumentacja ta jest nie tylko obowiązkowa, ale musi być przechowywana przez co najmniej 10 lat od momentu wprowadzenia produktu na rynek.
3. Oznaczenie produktu
   • Wszelkie produkty muszą być odpowiednio oznaczone. Oznaczenie powinno zawierać numer partii, typu lub serii oraz dane kontaktowe producenta, takie jak nazwa firmy, adres pocztowy i e-mail. Te informacje są istotne w przypadku konieczności śledzenia produktu lub jego wycofania z rynku.
4. Instrukcje i ostrzeżenia
   • Do każdego produktu, który tego wymaga, należy dołączyć szczegółowe instrukcje obsługi i ostrzeżenia dotyczące bezpieczeństwa. Na przykład w przypadku chemii gospodarczej ostrzeżenie przed trzymaniem produktu w zasięgu dzieci.
5. Monitorowanie po wprowadzeniu na rynek
   • Producent musi śledzić, jak jego produkty funkcjonują na rynku, i reagować na zgłoszenia konsumentów. W razie potrzeby należy przeprowadzić naprawy, wycofać produkt lub poinformować organy nadzoru o zagrożeniu.

Obowiązki importerów i dystrybutorów

Importerzy

Importerzy są podmiotami odpowiedzialnymi za produkty spoza Unii Europejskiej. Odpowiadają za weryfikację zgodności produktu z wymaganiami GPSR, a także za przygotowanie dokumentacji technicznej, jeśli producent jej nie dostarczył. Przykładowo, jeśli importujesz zabawki z Chin, musisz upewnić się, że spełniają one europejskie normy bezpieczeństwa, takie jak oznaczenie CE.

Dystrybutorzy

Choć dystrybutorzy nie muszą tworzyć dokumentacji technicznej, ich rola jest nie mniej ważna. Muszą zadbać o to, by produkty, które oferują, były odpowiednio oznaczone i bezpieczne. Jeśli klient zgłosi problem z produktem, dystrybutor jest zobowiązany przekazać te informacje producentowi lub importerowi.

Obowiązek informacyjny dla sprzedawców internetowych

Jeśli prowadzisz sklep internetowy, ale produkty, które sprzedajesz, nie są ani przez Ciebie produkowane, ani importowane spoza Unii Europejskiej, a ich producent znajduje się w UE i jest znany, Twoje obowiązki wynikające z GPSR ograniczają się głównie do przestrzegania obowiązku informacyjnego. W praktyce oznacza to konieczność umieszczenia w ofercie produktów następujących informacji:

• Imienia i nazwiska lub nazwy producenta, zarejestrowanej nazwy handlowej lub znaku towarowego oraz jego adresu pocztowego i elektronicznego.
• W przypadku, gdy producent nie ma siedziby w UE, należy podać dane osoby odpowiedzialnej za zapewnienie zgodności produktu z prawem Unii (imię i nazwisko, adres pocztowy i elektroniczny).
• Informacji umożliwiających identyfikację produktu, takich jak obraz, rodzaj czy inne identyfikatory produktu (np. numer partii, kod EAN, o którym przeczytasz m.in. TUTAJ).
• Wszelkich ostrzeżeń lub informacji na temat bezpieczeństwa, które powinny być zawarte na opakowaniu lub w załączonym dokumencie.

Brak tych informacji w ofercie produktowej może prowadzić do poważnych konsekwencji, w tym wysokich kar finansowych. Dla sprzedawców internetowych oznacza to konieczność szczególnej dbałości o szczegóły w opisie każdego oferowanego produktu, aby spełnić wymagania GPSR.

Produkty wyłączone z GPSR

Rozporządzenie GPSR nie dotyczy wszystkich produktów, co stanowi pewną ulgę dla niektórych branż. W szczególności, wyłączeniu podlegają:

• Produkty lecznicze, w tym zarówno te stosowane przez ludzi, jak i weterynaryjne. Z uwagi na istniejące regulacje farmaceutyczne, te produkty są zarządzane przez inne przepisy.
• Żywność i napoje, które są objęte regulacjami bezpieczeństwa żywnościowego.
• Karma dla zwierząt, podobnie jak żywność dla ludzi, podlega oddzielnym regulacjom.
• Żywe rośliny i zwierzęta, które nie są uważane za produkty w rozumieniu GPSR.
• Środki ochrony roślin, które są zarządzane przez przepisy ochrony środowiska.
• Antyki, które z racji swojego wieku i wartości historycznej nie muszą spełniać współczesnych standardów bezpieczeństwa.

Dzięki tym wyłączeniom wiele sektorów, takich jak rolnictwo czy przemysł farmaceutyczny, pozostaje poza zasięgiem GPSR, co pozwala skupić się na najbardziej wrażliwych produktach używanych codziennie przez konsumentów.

Konsekwencje nieprzestrzegania GPSR

Nieprzestrzeganie przepisów GPSR może mieć poważne konsekwencje finansowe i reputacyjne. Regulacje jasno określają potencjalne sankcje:

• Producent lub importer – wprowadzenie na rynek produktu niezgodnego z GPSR może skutkować karą do 1 miliona złotych. Dotyczy to zarówno braku odpowiedniej dokumentacji technicznej, jak i niespełnienia wymogów bezpieczeństwa.
• Dystrybutor – naruszenie obowiązków związanych z oznakowaniem lub przekazywaniem informacji o produkcie może zakończyć się karą do 500 tys. złotych. To szczególnie istotne dla przedsiębiorców prowadzących sprzedaż stacjonarną i online.
• Sprzedawca internetowy – brak wymaganych informacji w ofercie produktu, takich jak dane producenta, instrukcje bezpieczeństwa czy ostrzeżenia, może skutkować grzywną sięgającą 500 tys. złotych.

Konsekwencje te podkreślają, jak istotne jest przestrzeganie wymogów GPSR na każdym etapie łańcucha dostaw. Niedopełnienie obowiązków może nie tylko obciążyć finansowo przedsiębiorstwo, ale również wpłynąć negatywnie na jego wizerunek wśród klientów.

Podsumowanie: jak się przygotować?

1. Zidentyfikuj swoją rolę w GPSR – producent, importer, dystrybutor.
2. Przygotuj dokumentację techniczną i procesy – upewnij się, że Twój produkt spełnia wymogi bezpieczeństwa.
3. Zadbaj o zgodność oferty online – umieść dane producenta, numer seryjny i ostrzeżenia.
4. Reaguj na zgłoszenia konsumentów – skuteczne zarządzanie problemami z produktami to klucz do ochrony marki.

Aktywnie wspieramy sprzedawców w dostosowaniu się do wymogów Rozporządzenia GPSR. Nasze narzędzia i usługi umożliwiają łatwiejsze zarządzanie danymi wymaganymi przez dyrektywę, w tym informacjami o bezpieczeństwie produktów i odpowiedzialności producentów. Monitorujemy zmiany wprowadzane przez platformy marketplace, aby dostarczać spójne i zgodne rozwiązania techniczne, wspierając Twoją działalność e-commerce. Niezależnie od tego, czy jesteś producentem, importerem czy dystrybutorem, nasz zespół pomoże Ci spełnić wymogi prawne i uniknąć potencjalnych ryzyk. Dostosuj się do GPSR z nami – wspólnie zadbamy o bezpieczeństwo Twoich produktów i zadowolenie klientów!

Umów się na bezpłatna konsultację!